LỊCH SỬ CHÙA LIÊN HOA
Địa chỉ: Ấp 1, xã Tân Tây, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang
Chùa Liên Hoa được thành lập từ năm 1962 với diện tích 5.979,9m2. Thời Pháp thuộc, chùa Liên Hoa vốn là ngôi nhà của ông chủ Đẩu (tức ông Nguyễn Văn Đẩu); khi ông qua đời, người con trai của ông là ông Nguyễn Văn Sáng tiếp tục cai quản. Sau đó Pháp chiếm lấy nơi đây làm khu căn cứ hoạt động, nhưng cũng không được bao lâu rồi trả lại cho ông Sáng.
Năm 1962, cảm phục đức hạnh của Hòa thượng Thích Huyền Quý nên ông Sáng thỉnh Hòa thượng về hiến cúng ngôi nhà thờ của ông bà để lập nên chùa Liên Hoa nay là Văn phòng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Gò Công Đông (ấp 1, xã Tân Tây, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang).
Nói về Hòa thượng Thích Huyền Quý, theo tiểu sử ghi lại như sau:
Cố HT.Thích Huyền Quý có thế danh là Dương Văn Châu. Ngài xuất thân từ một gia đình Nho giáo, thông thạo cả Đông lẫn Tây học, giàu truyền thống yêu nước, sùng mộ Phật pháp. Năm 1919, lúc 22 tuổi, Ngài quỳ lạy cha mẹ bày tỏ ý nguyện xuất trần; trước quyết chí chính đáng của người con hiếu thảo, song thân của Ngài đồng tâm chấp thuận. Sau gần 10 năm ra đi tìm đường học đạo, Ngài đến chùa Tuyên Linh (tỉnh Bến Tre) xuất gia thọ giới với Hòa thượng Khánh Hòa.
Từ năm 1956, được sự tín nhiệm của Tăng Ni, Ngài lần lượt đảm nhận các chức vụ như: Chánh Đại diện Giáo hội Tăng già Việt Nam tỉnh Gò Công (cũ), kiêm cố vấn Trường Bồ Đề, Trụ trì chùa Phật học Cần Thơ, chùa Xá Lợi (quận 3, TP.HCM), chùa Thái Bình (Gò Công). Đảm nhận chức vụ Giảng sư ở các chùa: Phổ Quang (quận Tân Bình), chùa Thiền Phước (quận Gò Vấp), chùa Phật Học (Biên Hòa), chùa Thanh Trước (Gò Công).
Năm 1962, ông chủ Sáng (tức ông Nguyễn Văn Sáng) cảm phục đức hạnh của Hòa thượng nên thỉnh Ngài về hiến cúng ngôi nhà thờ của ông bà để lập nên chùa Liên Hoa nay là Văn phòng BTS Phật giáo huyện Gò Công Đông (ấp 1, xã Tân Tây, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang).
Sau ngày đất nước thống nhất, Hòa thượng được Giáo hội suy cử vào Ban Chứng minh Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Tiền Giang (1994 - 1999). Với giới đức kiêm ưu, Ngài được Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam lúc bấy giờ cung thỉnh làm Giới sư của nhiều Giới đàn trong và ngoài tỉnh. Dù làm bất cứ việc gì, ở bất cứ cương vị nào, đời hay đạo, Ngài luôn xem đó là phương tiện để hoằng dương Phật pháp.
Hòa thượng còn là bậc Tôn sư tận tụy hướng dẫn xuất gia và dày công dạy dỗ dìu dắt cho rất nhiều đệ tử, đến hôm nay, trong số đó có rất nhiều vị đã trưởng thành và tiếp tục con đường hoằng truyền Phật pháp khắp nơi. Ngoài việc chăm lo cho Đạo, Ngài còn là một Tăng sĩ có nhiều công lao đóng góp cho Dân tộc trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Với những đóng góp đó Hòa thượng được nhà nước tặng thưởng nhiều Huân chương cao quý.
Khi hóa duyên đã mãn, Ngài hiện tướng bệnh duyên, thuận thế vô thường, thu thần viên tịch vào lúc 06 giờ 30 phút ngày 01 tháng 11 năm 1999 (nhằm ngày 24/9 năm Kỷ Mão). Trụ thế 104 năm, 72 năm hạ lạp.
Như vậy, từ khi được Hòa thượng Thích Huyền Quý thành lập đến nay, chùa Liên Hoa trải qua 4 đời trụ trì:
1. Hòa thượng Thích Huyền Quý trụ trì từ năm (1962-1979).
2. Đại đức Thích Thiện Duyên (1979-1991).
3. Đại đức Thích Thiện Ấn (1991-2007).
4. Ban Trị sự GHPGVN huyện Gò Công Đông thành lập Ban Trụ trì từ năm 2007 cho đến ngày nay.
Từ năm 2007 cho đến nay, chùa Liên Hoa được sử dụng làm Văn phòng làm việc của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Gò Công Đông. Thượng tọa Thích Bửu Hòa - Ủy viên Thường trực BTS GHPGVN tỉnh Tiền Giang, Trưởng BTS Phật giáo huyện Gò Công Đông làm Trưởng ban Trụ trì; các vị Phó Ban trụ trì gồm: Đại đức Thích Minh Đạo và Thượng tọa Thích Thiện Kim.
Hơn 57 năm từ khi ông Nguyễn Văn Sáng hiến cúng ngôi nhà thờ ba gian được làm bằng gỗ quý, mái lợp ngói tây cho Hòa thượng Huyền Quý làm ngôi Tam Bảo để hoằng dương Phật pháp; mặc dù thời gian và không gian có biến đổi, nhưng ngôi Chánh điện ba gian này vẫn còn lưu giữ nhiều kiến trúc cũ, các khung bao lam, hoa văn họa tiết hiện còn rất đẹp với lối điêu khắc rất tinh tế. Chư Tôn đức cũng đã trùng tu và sửa chữa nhà hậu Tổ cùng các công trình phụ cận khác vào các năm 2004, 2018 để thuận tiện sinh hoạt tu học của chư Tăng và Phật tử. Vì vậy ngôi chùa Liên Hoa ngày nay vẫn luôn là nơi thuận tiện cho việc tu học và sinh hoạt của chư Tăng, Ni, Phật tử nhưng không mất đi nét cổ kính lúc ban sơ.
BAN BIÊN TẬP LỊCH SỬ TỰ VIỆN TỈNH TIỀN GIANG
