H.Châu Thành: Lịch Sử Chùa Tân Thạnh

Chùa Tân Thạnh tọa lạc tại ấp Trung A, xã Nhị Bình, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Trưởng lão Hòa thượng Thích Huệ Minh – Thành viên Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh, Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Tiền Giang đương nhiệm trụ trì.

- Chùa Tân Thạnh do Hòa thượng húy Tâm Thành tự Chánh Thiện (1874 – 1936) thành lập vào năm 1894. Hòa thượng Tâm Thành thọ giáo với Hòa thượng húy Trừng Như thượng Tâm hạ Nghĩa (người khai sáng chùa Phước Khánh, xã Long Hưng).

Hòa thượng Thích Tâm Thành là người chơn tu đạo hạnh. Ngài hành đạo tại chùa Tân Thạnh được 42 năm (từ năm 1894 – 1936) cho đến khi viên tịch vào ngày 20 tháng 12 năm Bính Tý. Trụ thế 62 năm.

- Kế vị trụ trì chùa Tân Thạnh đời thứ 2 là Hòa thượng Thích Chơn Huệ, húy Nguyên Quang (1906 – 1946). Ngài trụ trì Chùa 11 năm (1936 – 1946), viên tịch vào năm 1946, trụ thế 51 năm.

- Trụ trì chùa Tân Thạnh đời thứ 3 là Hòa thượng Thích Nguyên Phi tự Thiện An, hiệu Hoằng Minh, tục gọi là ông Ký Nhị Bình (9/9/1919 – 04/11/1991). Trụ thế 73 năm.

Hòa thượng Thích Thiện An (Hoằng Minh) là nhà hoạt động Cách mạng, năm 1954 Ngài đã cùng với quý Hòa thượng Thích Minh Nguyệt, Thích Pháp Tràng, Thích Trí Long tham gia các phong trào kháng Pháp. Năm 1960 Hòa thượng Thích Thiện An và Hòa thượng Thích Minh Nguyệt bị giặc bắt đày ra Côn Đảo; đến năm 1970 do trao đổi tù binh nên quý Ngài mới được trả về, sau đó Hòa thượng Thích Thiện An đến chùa Giác Lâm (TP.Hồ Chí Minh) tu tập vì đã lớn tuổi.

Từ lúc Hòa thượng Thích Thiện An tham gia kháng chiến, Ngài đã giao ngôi chùa Tân Thạnh lại cho người em gái là Bà Bảy (tức Thân mẫu của Hòa thượng Thích Huệ Minh) trông coi. Lúc này Hòa thượng Thích Huệ Minh (Huỳnh Ngọc Anh) còn nhỏ nên Bà Bảy đã mời Hòa thượng Thích Huệ Hữu trụ trì chùa Hội Phước (xã Bình Trưng) tới lui để dạy học cho Chú tiểu Huệ Minh. Hòa thượng Thích Huệ Hữu cũng thế phát xuất gia cho Chú tiểu Huệ Minh vào năm 1963.

Thời kỳ chiến tranh, chùa Tân Thạnh bị bom đạn giặc bắn cháy nhiều lần vào các năm 1945, 1968 và 1972. Sau các lần bị hư hoại, chư Tôn đức bắt đầu xây dựng lại để có nơi tu tập và làm phương tiện hoạt động cách mạng. Giai đoạn từ năm 1968 đến năm 1972 chùa Tân Thạnh là nơi che dấu thanh niên bị bắt quân dịch, thế nên chư Tăng về đây nương tựa tu học rất đông.

Năm 1975, khi đất nước hoàn toàn độc lập, Hòa thượng Thích Huệ Minh về tiếp nhận trụ trì chùa Tân Thạnh và từng bước trùng tu, xây dựng lại ngôi Chùa, tiếp tục làm chỗ dựa tâm linh vững chắc cho đồng bào yêu mến Phật pháp tại địa phương.

Năm 1985, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Tiền Giang thành lập, Hòa thượng Thích Huệ Minh đã tích cực tham gia hoạt động với Giáo hội các cấp.

- Từ năm 1985 đến năm 1992 giữ chức vụ Phó trưởng Ban Đại diện kiêm Trưởng ban Tăng sự Phật giáo huyện Châu Thành.

- Từ năm 1992 đến năm 2002 giữ chức vụ Phó trưởng Ban Trị sự kiêm Trưởng ban Tăng sự GHPGVN tỉnh Tiền Giang.

- Từ năm 2002 đến 2022 giữ chức vụ Ủy viên Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Trị sự kiêm Trưởng ban Tăng sự GHPGVN tỉnh Tiền Giang.

- Từ năm 2022 đến nay (2025) Hòa thượng được suy tôn vào Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh Trung ương, Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Tiền Giang.

Trải qua bao cuộc thịnh suy của đất nước, ngày nay chùa Tân Thạnh ẩn mình hiền hòa giữ làng quê yên bình của miệt vườn xứ Nhị Bình thơ mộng. Mõ sớm chuông chiều vẫn đồng vọng vang xa, thức tỉnh bao tâm hồn của người lữ khách. Thế mới biết tinh thần hòa quyện đồng hành của Phật giáo và dân tộc Việt vẫn mãi mãi bền chắt qua từng thời đại.

Một số ảnh tư liệu:

Ban Biên Tập Lịch Sử Tự Viện Tỉnh Tiền Giang